CNC Takım tezgahlarında eksenler

CNC torna tezgahlarında ise X ve Z olmak üzere 2 temel eksen vardır, Z ekseni ise CNC tornanın fener mili eksenini yani iş parçasının eksenini,  X ekseni ise kesici takımın iş parçası  eksenine dik olarak yaptığı hareketin eksenini  gösterir. Bu eksenlerin pozitif ve negatif hareketleri ise şöyle tanımlanmaktadır; Kesici takımın Z ekseninde aynaya doğru hareketi  -Z, puntaya doğru hareketi ise +Z olarak tanımlanır.  Kesici takımın X ekseninde iş parçasının merkezine doğru yaptığı hareket –X, iş parçasının merkezinden uzaklaşan hareket ise +X  olarak tanımlanır.

CNC işleme merkezlerinde ise 3 temel eksen vardır. Bu eksenlerin durumu dikey ve  yatay işleme merkezlerine göre farklılık göstermektedir.

Yukarıdaki görsellerde görüldüğü gibi dikey işleme merkezlerinde tezgah tablasının boyuna hareketi X, tablanın tezgah gövdesine yaklaşıp uzaklaşan hareketi Y, tezgah mili eksen hareketi ise Z ile gösterilmektedir. Bu eksenlerin pozitif ve negatif hareketleri ise şöyle tanımlanabilir; Kesici takımın tezgah tablasının sağına doğru yatığı hareket +X, soluna doğru yaptığı hareket ise –X ile gösterilir. Yine kesici takımın tezgah gövdesine yaklaşan hareket +Y, gövdeden uzaklaşan hareketi ise –Y ile ifade edilebilir. Kesici takımın iş parçası yüzeyine doğru yaptığı hareket –Z, iş parçası yüzeyinden uzaklaşan hareket ise +Z ile tanımlanmaktadır. Bu tanımlamalarda operatörünün yüzü tezgaha dönük olmalıdır. Yatay işleme merkezlerinde ise tezgah mili (Z) yatay konumda olduğu için Y ekseni ise dikey konumuna geçer.

CNC Takım Tezgahlarındaki Yardımcı Eksenler

Temel eksenlerin dışında yardımcı doğrusal ve yardımcı döner eksenler bulunmaktadır.

X eksenindeki yardımcı doğrusal eksen U, Y eksenindeki yardımcı doğrusal eksen V, Z eksenindeki yardımcı doğrusal eksen ise W harfleri ile gösterilir.

X eksenindeki yardımcı döner eksen A, Y eksenindeki yardımcı döner eksen B, Z eksenindeki yardımcı döner eksen ise C harfleri ile gösterilir.